Leren groeien

 

De meest gehoorde vraag tijdens groeiprocessen is ongetwijfeld: “ga ik het ooit kunnen?” Of je nu een coachingstraject volgt ofdeelneemt aan een training of workshop , maakt niet uit. 

Tijdens het leren komen we allemaal in een fase dat we gaan twijfelen aan onszelf, onze vooruitgang, het resultaat. En in tegenstelling tot wat jij misschien denkt, is één ding voor mij duidelijk: twijfel is goed! Het zet je aan het denken en houdt je zo bij de les.

 Een aantal tips van de trainer-coach kunnen in die fase natuurlijk alleen maar welkom zijn om vanuit die twijfel te kunnen doorgroeien naar een volgende zekerheid in je proces.

Tip 1: Wees je bewust van je leerproces

De gemakkelijkste fase in een leerproces is de eerste fase: je bent je niet bewust van het feit dat je iets niet kan. Onder het motto “wat niet weet, wat niet deert” kan het leven niet comfortabeler zijn! Tot… je tegen die onbekwaamheid botst…

Waarom stappen mensen naar een trainer of een coach? Omdat ze ergens tegenaan geknald zijn! Ze hebben vastgesteld dat ze ergens niet goed in zijn en die vaardigheid of kennis toch nodig hebben. Deze vaststelling gaat meestal gepaard met een faalervaring en flink wat pijn, tenzij je ervoor kiest om bewust onbekwaam te worden.

Als je ervoor opteert je te bekwamen in de materie, dan start jouw leerproces hier. In deze fase leer je heel snel heel veel, maar even snel stel je vast dat er nog zoveel is dat je niet weet en kan de onzekerheid zich meester van je maken. Dankzij zelfreflectie en feedback van anderen geef jij vorm aan je leerproces. Dat proces is afhankelijk van hoe jij best leert en wat je ‘learning style’ is.

Leerpsycholoog David Kolb ziet in zijn leertheorie een voorkeur voor één van vier invalshoeken: leren vanuit ervaring, observatie, conceptualisatie of experiment. We zien mensen deze vier benaderingen vaak mixen zodat er een heuse leercyclus ontstaat en je je leerproces verrijkt. Dit neemt niet weg dat deze tweede fase waarin je bewust onbekwaam bent vaak ontmoedigend kan zijn, zeker als er niet voldoende opbouwende feedback komt. Een ondersteunende trainer-coach is in deze fase dus heel belangrijk, net als een flinke portie moed en doorzettingsvermogen.

Op naar fase drie waar je, door oefening en experiment, begint te beseffen dat je je nieuwe kennis eigen maakt. Je oefent je te pletter en je ziet aan het begin van deze fase vaak meer oefeningen mislukken dan dat je succesjes boekt. Ook hier kan dat onprettige gevoel ontstaan dat zich vertaalt in een vragende zucht: “Ga ik het ooit kunnen?” Steun en groeifeedback blijven dus ook in deze fase heel levensbelangrijk. Om te kunnen doorstoten naar de volgende fase, is het belangrijk dat je de nieuwe competenties zo vaak mogelijk inzet. En zo kom je, bij verloop van tijd, automatisch in de zone waar je onbewust onbekwaam bent in je nieuwe kennis en vaardigheid. Denk ter illustratie zeker eens terug aan je leerproces op vlak van autorijden…

Tip 2: Wees je bewust van het belang van leerinspanningen

Ik zou hen geen eten willen geven! Zij die denken dat ze iets in een vingerknip onder de arm hebben en daarna pijnlijk op hun bek gaan omdat ze zichzelf toch wat overschat blijken te hebben. Mijn carrièrejaren als academisch docent zijn rijkelijk gevuld met voorbeelden hiervan.

Laat er dus geen twijfel over bestaan: leren vraagt om inspanning. Feit is dat de ene meer inspanning nodig heeft dan de andere en daar komt talent om het hoekje kijken. Elk van ons heeft een uniek talentenpallet wat maakt dat je meer aanleg hebt voor bepaalde zaken dan voor anderen.

En weet je waar de kunst zit als je op zoek bent naar een zo comfortabel mogelijk groeiproces? In het verder ontwikkelen van je talenten in plaats van je blind te staren op het persé willen verbeteren van je minder sterke punten. Niemand die het mooier verwoordt dan hockeycoach Marc Lammers:

Tip 3: Wees je bewust van je leerevolutie

De derde en laatste tip kadert binnen expectation management: weet wat je mag verwachten! En als je weet dat de gemiddelde leerevolutie er niet als afbeelding A, maar eerder als afbeelding B uitziet, dan kan je je verwachtingen alvast bijstellen!